Lượt xem: 0

Biến áp là gì? Cấu tạo và nguyên lý hoạt động máy biến áp

Máy biến áp là một thiết bị không thể thiếu trong hệ thống điện hiện đại, đóng vai trò quan trọng trong việc truyền tải và phân phối điện năng từ nơi sản xuất đến nơi tiêu thụ. Với khả năng biến đổi điện áp, máy biến áp giúp tối ưu hóa quá trình truyền tải điện năng, giảm thiểu tổn thất điện năng và đảm bảo an toàn cho các thiết bị điện.
Trong bối cảnh phát triển nhanh chóng của công nghệ và nhu cầu ngày càng tăng về năng lượng, việc hiểu rõ về cấu tạo, nguyên lý hoạt động và các ứng dụng thực tế của máy biến áp là rất quan trọng. Bài viết này sẽ giới thiệu chi tiết về máy biến áp, từ cấu tạo, nguyên lý hoạt động đến những ứng dụng phổ biến trong các lĩnh vực công nghiệp, dân dụng và năng lượng tái tạo. Đồng thời, chúng tôi sẽ đề cập đến những thương hiệu nổi tiếng như CHINT và LightStar, cùng các sản phẩm máy biến áp của họ, giúp bạn có cái nhìn tổng quan và lựa chọn phù hợp cho nhu cầu sử dụng của mình. Hãy cùng Amazen khám phá thế giới của máy biến áp và hiểu rõ hơn về vai trò của thiết bị này trong việc xây dựng một hệ thống điện hiệu quả và bền vững.

1. Máy biến áp là gì?

Máy biến áp hay máy biến thế là thiết bị điện từ tĩnh, hoạt động dựa trên nguyên lý cảm ứng điện từ, dùng để thay đổi hệ thống điện áp với tần số không thay đổi.
Ở máy biến áp, việc thay đổi điện áp chỉ có thể thực hiện khi dòng điện là xoay chiều hoặc dòng điện xung. Máy biến áp được sử dụng trong hệ thống truyền tải và phân phối điện năng, và cũng được áp dụng cho nhiều mục đích khác như kết nối mạch chỉnh lưu, cung cấp nguồn cho lò điện, máy hàn, máy thử nghiệm... Máy biến áp có hai hoặc nhiều cuộn dây quấn chung trên một mạch từ, các cuộn dây này có thể được kết nối điện hoặc không kết nối điện với nhau. Khi chúng được kết nối điện với nhau, nó được gọi là máy biến áp tự ngẫu.

Khái niệm máy biến áp

2. Cấu tạo máy biến áp

Máy biến áp có cấu tạo chung bao gồm các thành phần chính sau:
Lõi từ (Core):
•    Lõi thép: Được làm từ các lá thép kỹ thuật điện mỏng, ghép lại với nhau để giảm tổn thất do dòng điện xoáy. Lõi từ giúp tăng cường hiệu quả của quá trình cảm ứng điện từ.
•    Cấu trúc: Thường có hình dạng chữ E hoặc U để dễ dàng đặt các cuộn dây quấn.
Cuộn dây (Windings):
•    Cuộn sơ cấp (Primary winding): Nhận điện áp đầu vào từ nguồn và tạo ra từ trường biến thiên trong lõi từ.
•    Cuộn thứ cấp (Secondary winding): Nhận từ trường biến thiên từ cuộn sơ cấp và tạo ra điện áp đầu ra. Số vòng dây quấn của cuộn thứ cấp quyết định điện áp đầu ra.
•    Vật liệu: Thường làm bằng dây đồng hoặc dây nhôm có lớp cách điện.
Vỏ máy (Enclosure):
•    Vật liệu: Thường được làm từ thép, nhôm hoặc các vật liệu cách điện.
•    Chức năng: Bảo vệ các bộ phận bên trong khỏi tác động của môi trường bên ngoài như bụi, ẩm, và các tác động cơ học.
Dầu cách điện (Insulating Oil):
•    Chức năng: Làm mát và cách điện các bộ phận bên trong máy biến áp. Dầu cách điện thường được sử dụng trong các máy biến áp lớn.
Các bộ phận phụ trợ (Auxiliary components):
•    Bộ điều chỉnh điện áp (Tap changer): Dùng để điều chỉnh điện áp ra của cuộn thứ cấp, giúp máy biến áp hoạt động ổn định.
•    Hệ thống làm mát (Cooling system): Có thể là quạt gió, bơm dầu hoặc các hệ thống tản nhiệt khác để giữ nhiệt độ hoạt động của máy biến áp ở mức an toàn.
•    Các thiết bị bảo vệ (Protection devices): Bao gồm các rơ le bảo vệ, thiết bị chống sét và các cầu chì để bảo vệ máy biến áp khỏi các sự cố quá tải, ngắn mạch.
Cách điện (Insulation):
•    Vật liệu cách điện: Gồm giấy cách điện, nhựa cách điện hoặc các vật liệu composite khác để cách điện giữa các cuộn dây và giữa cuộn dây với lõi từ.
•    Cấu tạo này giúp máy biến áp hoạt động hiệu quả trong việc chuyển đổi điện áp và đảm bảo an toàn khi sử dụng trong các hệ thống điện.

Cấu tạo máy biến áp

3. Nguyên lý hoạt động của máy biến áp

Máy biến áp hoạt động tuân theo 2 hiện tượng vật lý:
- Dòng điện chạy qua dây dẫn tạo ra từ trường
- Sự biến thiên từ thông trong cuộn dây tạo ra 1 hiệu điện thế cảm ứng (hiện tượng cảm ứng điện từ)

Nguyên lý hoạt động của máy biến áp

Nguyên lý hoạt động của máy biến áp
- Cuộn dây N1 và cuộn dây N2 được quấn trên lõi thép khép kín. Đặt một điện áp xoay chiều U1 vào cuộn dây N1, trên cuộn dây này sẽ xuất hiện dòng điện I1 chạy trong dây dẫn, đồng thời trong dây dẫn sẽ xuất hiện từ thông móc vòng cho cả hai cuộn N1 và N2. Cuộn dây N2 được nối với tải thì trên cuộn N2 sẽ xuất hiện dòng điện I2 với điện áp U2. Như vậy, năng lượng của dòng điện xoay chiều đã được truyền từ dây quấn 1 sang dây quấn 2.

4. Ứng dụng thực tế của máy biến áp

Máy biến áp có nhiều ứng dụng thực tế quan trọng trong các hệ thống điện và công nghiệp. Dưới đây là một số ứng dụng chính:
Truyền tải và phân phối điện năng:
•    Tăng điện áp: Máy biến áp giúp tăng điện áp lên mức cao để truyền tải điện năng qua các khoảng cách lớn, giúp giảm tổn thất do điện trở dây dẫn.
•    Giảm điện áp: Tại các trạm phân phối, máy biến áp giảm điện áp xuống mức an toàn và phù hợp cho các hộ tiêu dùng như gia đình, doanh nghiệp.
Công nghiệp:
•    Nguồn cấp cho lò điện: Máy biến áp cung cấp điện áp cao cho lò điện, được sử dụng trong quá trình luyện kim và sản xuất thép.
•    Máy hàn: Máy biến áp cung cấp nguồn điện ổn định cho các máy hàn công nghiệp.
Điện tử và viễn thông:
•    Cấp nguồn cho thiết bị điện tử: Các máy biến áp nhỏ được sử dụng trong các bộ nguồn để chuyển đổi điện áp cho phù hợp với các thiết bị điện tử như máy tính, TV, và thiết bị viễn thông.
•    Cách ly mạch điện: Đảm bảo an toàn bằng cách cách ly mạch điện đầu vào và đầu ra trong các thiết bị điện tử.
Y tế:
•    Thiết bị y tế: Máy biến áp cung cấp nguồn điện ổn định và an toàn cho các thiết bị y tế như máy chụp X-quang, máy MRI, và các thiết bị chuẩn đoán khác.
Năng lượng tái tạo:
•    Điện gió và điện mặt trời: Máy biến áp giúp chuyển đổi và truyền tải điện năng từ các hệ thống điện gió và điện mặt trời vào lưới điện quốc gia.
Giao thông vận tải:
•    Đường sắt: Cung cấp điện cho hệ thống đường sắt điện khí hóa, giúp vận hành các đoàn tàu điện.
Ứng dụng dân dụng:
•    Điện áp ổn định: Máy biến áp trong các thiết bị ổn áp (UPS) giúp duy trì điện áp ổn định và bảo vệ các thiết bị điện gia dụng.
Máy biến áp đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo hiệu quả và an toàn trong việc truyền tải, phân phối và sử dụng điện năng trong nhiều lĩnh vực khác nhau của cuộc sống.

​​​​​​Ứng dụng thực tế máy biến áp

5. Phân loại máy biến áp

Cũng giống như nhiều các thiết bị điện khác, có nhiều cách để phân loại máy biến áp:
•    Theo cấu tạo ta sẽ phân chia thành máy biến áp một pha và máy biến áp ba pha
•    Theo chức năng có máy biến áp hạ thế và máy biến áp tăng thế
•    Theo cách thức cách điện: máy biến áp lõi dầu, máy biến áp lõi không khí,…
•    Theo mối quan hệ cuộn dây ta chia thành biến áp tự ngẫu và biến áp cảm ứng
•    Theo nhiệm vụ: máy biến áp điện lực, máy biến áp cho dân dụng, máy biến áp hàn, máy biến áp xung,…

6. Các thương hiệu máy biến áp phổ biến trên thị trường

Máy biến áp thương hiệu CHINT
CHINT là một trong những nhà sản xuất hàng đầu trong lĩnh vực thiết bị điện, bao gồm các sản phẩm như máy biến áp, thiết bị đóng cắt, hệ thống điều khiển, và nhiều loại thiết bị điện khác. Máy biến áp CHINT được biết đến với chất lượng cao, hiệu suất vượt trội và độ tin cậy trong các ứng dụng công nghiệp và dân dụng.
Đặc điểm nổi bật của máy biến áp CHINT:
•    Chất lượng cao: Máy biến áp CHINT được sản xuất theo tiêu chuẩn quốc tế với các quy trình kiểm tra chất lượng nghiêm ngặt, đảm bảo sản phẩm có độ bền cao và hoạt động ổn định trong thời gian dài.
•    Hiệu suất vượt trội:  Sử dụng các vật liệu và công nghệ tiên tiến, máy biến áp CHINT đạt hiệu suất cao, giúp giảm tổn thất điện năng và tối ưu hóa hiệu quả vận hành.
•    Đa dạng sản phẩm: CHINT cung cấp nhiều loại máy biến áp khác nhau, từ các máy biến áp nhỏ dùng trong các thiết bị điện tử đến các máy biến áp lớn dùng trong các hệ thống truyền tải và phân phối điện năng.
•    An toàn và tin cậy: Thiết kế và cấu tạo của máy biến áp CHINT đảm bảo an toàn khi vận hành, với các tính năng bảo vệ quá tải, ngắn mạch và cách điện tốt.
Biến áp cách ly CHINT

Mua máy biến áp CHINT tại: https://amazen.com.vn/bien-ap/chint.html


Máy biến áp thương hiệu LIGHTSTAR
LightStar là thương hiệu nổi tiếng trong lĩnh vực sản xuất máy biến áp, cung cấp các sản phẩm chất lượng cao và đáng tin cậy cho nhiều ứng dụng khác nhau. Với sự cam kết về chất lượng và công nghệ tiên tiến, máy biến áp LightStar đã được sử dụng rộng rãi trong các hệ thống điện trên toàn thế giới.
Đặc điểm nổi bật của máy biến áp LightStar:
•    Công nghệ tiên tiến: Máy biến áp LightStar được sản xuất với công nghệ tiên tiến, sử dụng các vật liệu cao cấp và quy trình sản xuất hiện đại, đảm bảo hiệu suất chuyển đổi điện năng tối ưu và độ bền cao.
•    Chất lượng và độ tin cậy cao: Sản phẩm của LightStar tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế về chất lượng và an toàn, đảm bảo hoạt động ổn định và tin cậy trong suốt thời gian sử dụng.
•    Tiết kiệm năng lượng: Với thiết kế tối ưu, máy biến áp LightStar giúp giảm thiểu tổn thất điện năng và tiết kiệm năng lượng, góp phần bảo vệ môi trường và giảm chi phí vận hành.
•    Dễ dàng lắp đặt và bảo trì: Thiết kế thông minh của máy biến áp LightStar cho phép lắp đặt và bảo trì dễ dàng, giúp giảm thiểu thời gian và chi phí cho việc bảo trì và sửa chữa.
•    Đa dạng sản phẩm: LightStar cung cấp một loạt các loại máy biến áp phù hợp với nhiều ứng dụng khác nhau, từ các máy biến áp nhỏ cho thiết bị điện tử đến các máy biến áp lớn cho hệ thống truyền tải và phân phối điện năng.

Chi tiết tham khảo máy biến áp LightStar tại: Thiết bị điện công nghiệp Amazen

Lời kết
Máy biến áp đóng vai trò không thể thiếu trong hệ thống điện hiện đại, giúp đảm bảo truyền tải và phân phối điện năng hiệu quả từ các nguồn phát điện đến người tiêu dùng. Với sự phát triển không ngừng của công nghệ, các thương hiệu như CHINT và LightStar đã không ngừng cải tiến sản phẩm để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường về hiệu suất, độ tin cậy và an toàn.
Từ việc cung cấp điện ổn định cho các khu công nghiệp, khu dân cư, đến các ứng dụng trong năng lượng tái tạo, máy biến áp đã và đang góp phần quan trọng vào sự phát triển bền vững của hệ thống điện toàn cầu. Chọn lựa máy biến áp chất lượng cao từ những thương hiệu uy tín sẽ giúp tối ưu hóa hiệu quả vận hành, giảm thiểu tổn thất điện năng, và đảm bảo an toàn cho hệ thống điện.
Hy vọng rằng, với những thông tin và kiến thức được chia sẻ trong bài viết này, bạn sẽ có được cái nhìn rõ ràng hơn về vai trò, ứng dụng và các dòng sản phẩm máy biến áp, từ đó đưa ra những quyết định sáng suốt cho nhu cầu sử dụng của mình. Cảm ơn bạn đã quan tâm và theo dõi!

 

Trong trường hợp các bạn có nhu cầu mua Máy biến áp, hay có thắc mắc cần tư vấn thêm hãy liên lạc với Amazen thông qua:

Hotline: 0934 399 068 - Sales: 0938 072 058
Email: amazen@amazen.com.vn

Với đội ngũ hỗ trợ kỹ thuật và tư vấn bán hàng chuyên môn cao, công ty chúng tôi tự tin rằng sẽ mang lại cho quý khách hàng trải nghiệm mua hàng tuyệt vời nhất.
Amazen cam kết mọi thiết bị relay kiếng mà chúng tôi hiện cung cấp là hàng chính hãng, mới hoàn toàn 100%, đảm bảo chất lượng và đầy đủ giấy tờ chứng nhận CO/CQ đi kèm.